Οι δραστηριότητες, τα έργα και οι υποδομές της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης Σύρου (ΔΕΥΑΣ) χρηματοδοτούνται από ιδίους πόρους, εκτός ορισμένων περιπτώσεων μεγάλων μελετών και έργων, όπου οι δραστηριότητες εντάσσονται σε χρηματοδότηση από δημόσιες επενδύσεις και ευρωπαϊκά προγράμματα.
Η ΔΕΥΑΣ μέχρι τα τέλη του 2021 ήταν μια βιώσιμη επιχείρηση με πλεόνασμα 1.000.000 €, την οποία έπληξε βάναυσα η ενεργειακή κρίση, με αποτέλεσμα, σήμερα, να έχει ένα δυσβάσταχτο χρέος προς τη ΔΕΗ της τάξης άνω των 3.700.000 €. Η συνεχής λειτουργία των αφαλατώσεων χειμώνα-καλοκαίρι στο νησί, το οποίο υδρεύεται αποκλειστικά από αυτές και η μεγάλη εξάρτησή τους από την ηλεκτρική ενέργεια έχουν φέρει τη ΔΕΥΑΣ στο χειρότερο σημείο της ιστορίας της.
Σε πρόσφατο Δημοτικό Συμβούλιο, προ κάποιων μηνών, είχαμε συζητήσει για τη συνταγματική επιταγή της ισονομίας των πολιτών των νησιωτικών περιοχών, σε σχέση με τους κατοίκους της ηπειρωτικής χώρας, αναφορικά με το κόστος του νερού, το οποίο σήμερα οι κάτοικοι των νησιών – άρα και της Σύρου – πληρώνουν πολύ ακριβότερα, λόγω της ενεργοβόρου λειτουργίας των αφαλατώσεων. Η σκέψη να προκαλέσουμε, μέσω των συλλογικών οργάνων των Δήμων και των ΔΕΥΑ (δηλαδή την ΕΔΕΥΑ, τις ΠΕΔ της χώρας, την ΚΕΔΕ) μαζική προσφυγή στο ΣτΕ και να βρούμε λύση μέσω της νομικής οδού υιοθετήθηκε και προωθήθηκε από τη ΔΕΥΑ Σύρου στα συλλογικά όργανα των Δήμων και των ΔΕΥΑ δίχως απτά αποτελέσματα. Τώρα που σχεδόν το σύνολο των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) της Ελλάδας βρίσκονται στα όρια της πτώχευσης λόγω των υπέρογκων ενεργειακών χρεώσεων, θα πρέπει να ξεκινήσουμε άμεσα τις διαδικασίες διότι αυτό το δυσβάσταχτο κόστος δεν μπορεί να μετακυλήσει στους ήδη ακριβούς λογαριασμούς ύδρευσης των καταναλωτών.
Στον τομέα της ύδρευσης και αποχέτευσης, όλες οι Δημοτικές Αρχές διαχρονικά προχώρησαν σε ένα δυναμικό επενδυτικό πρόγραμμα, με στόχο την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών της. Στρατηγική επιλογή των δύο τελευταίων Δημοτικών Αρχών αποτέλεσε η επέκταση του δικτύου αποχέτευσης, προκειμένου να καλύψει όλους τους οικισμούς που βρίσκονται στο νότιο τμήμα του νησιού. Οι υποδομές αυτές περιλαμβάνουν αντίστοιχες εγκαταστάσεις τριτοβάθμιας επεξεργασίας λυμάτων και παράλληλα δίκτυα ύδρευσης, έτσι ώστε τα επεξεργασμένα λύματα να επιστρέφονται στις περιοχές προέλευσης ως νερό άρδευσης. Με τον τρόπο αυτό, επιτυγχάνεται μια σημαντική περιβαλλοντική και οικονομική αναβάθμιση των χωριών του νησιού, με παράλληλη εφαρμογή των αρχών της κυκλικής οικονομίας. Ήδη, αυτή την περίοδο στη Βάρη πραγματοποιούνται συνδέσεις των κατοίκων της περιοχής με το δίκτυο αποχέτευσης. Υλοποιείται επίσης η Β’ φάση του έργου, κόστους 5.167.161,37 €, με το οποίο θα ολοκληρωθεί το δίκτυο αποχέτευσης στις περιοχές της Βάρης και του Μέγα Γυαλού. Θεωρούμε κι εμείς με τη σειρά μας ότι είναι ένα τεράστιο περιβαλλοντικό και οικονομοτεχνικό άλμα, δεδομένου ότι η επεξεργασία των λυμάτων επιστρέφει ως νερό άρδευσης στις περιοχές από τις οποίες αυτά συλλέγονται.
Ολοκληρώθηκε η μελέτη για τα αποχετευτικά δίκτυα των περιοχών Φοίνικα, Βήσσα, Γαλησσά και Ποσειδωνίας, ποσού 312.411 €, καθώς επίσης και για την κατασκευή της απαραίτητης Μονάδας Επεξεργασίας για τις ανάγκες της οποίας αγοράστηκε και το κατάλληλο οικόπεδο, αξίας 40.000 €, όπου με ανάλογο τρόπο, όπως και στην περίπτωση της Βάρης, θα μετατρέπονται τα λύματα σε νερό άρδευσης για τις καλλιέργειες και το πράσινο της περιοχής. Για την υλοποίηση του έργου, έχει ήδη υποβληθεί πρόταση από τη νυν Δημοτική Αρχή στο Ταμείο Ανάκαμψης για την εξασφάλιση χρηματοδότησης.
Μια ακόμη χρηματοδότηση που εξασφαλίστηκε από εθνικούς πόρους, αφορά στη μελέτη για τη βελτίωση, επέκταση και ενεργειακή αναβάθμιση, με χρήση ΑΠΕ, του εργοστασίου αφαλάτωσης της Ερμούπολης, δυναμικότητας 10.000 κυβικών ημερησίως, το οποίο θα στεγαστεί στην ίδια περιοχή με το υπάρχον. Η ενεργειακή αναβάθμιση με χρήση ΑΠΕ αφορά φωτοβολταϊκό πάρκο δυναμικότητας 2,7 μεγαβάτ σε δημοτικό οικόπεδο στην περιοχή «Βούλιας», γεγονός που θα συμβάλει στη μείωση του κόστους παραγωγής του νερού, η οποία με τη σειρά της θα μετακυλήσει στους λογαριασμούς ύδρευσης των δημοτών.
Επιπλέον, εντάχθηκαν στο Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» τα ακόλουθα έργα:
– Επέκταση, βελτίωση, εκσυγχρονισμός και ψηφιακή διαχείριση υποδομών ύδρευσης Νήσου Σύρου Π/Υ 4.881.460,00 €, το οποίο περιλαμβάνει 3 υποέργα:
– Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης οικισμού Επισκοπείου Δήμου Σύρου Ερμούπολης, ποσού 478.135,17 €, το οποίο ήδη ολοκληρώθηκε.
– Προμήθεια και εγκατάσταση 8.000 ευφυών ψηφιακών οικιακών υδρομέτρων και ηλεκτρονική διαχείριση του δικτύου διανομής πόσιμου νερού στη Χαμηλή Ζώνη της Ερμούπολης (ζώνη υψηλής πίεσης) και στους οικισμούς Μάννα, Βάρης, Ποσειδωνίας και Φοίνικα, συνολικής δαπάνης 2.878.800,00 €, το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη.
– Προμήθεια και εγκατάσταση νέας μονάδας αφαλάτωσης Ποσειδωνίας δυναμικότητας 600m3/ημέρα, ποσού 494.574,00 €, η οποία έχει ήδη εγκατασταθεί.
Για την ενίσχυση του συστήματος υδροδότησης του νησιού, δεδομένων και των προβλημάτων που προέκυψαν μετά το καλοκαίρι του 2021 με τις πυρκαγιές της Αττικής και τις πτώσεις τάσης από το κεντρικό καλώδιο της ΔΕΗ, η ΔΕΥΑΣ προχώρησε σε μίσθωση πρόσθετης μονάδας αφαλάτωσης και ενεργεί όπου χρειάζεται όταν είναι δυνατόν. Η νέα εποχή επιτάσσει να καταφέρουμε την απρόσκοπτη υδροδότηση της πόλης και του νησιού με το νέο εργοστάσιο αφαλάτωσης της Ερμούπολης και με νέα υδραγωγεία και αποθήκες/ταμιευτήρες ύδατος. Οι υποδομές ύδρευσης και αποχέτευσης είναι ίσως οι σημαντικότερες μαζί με την αποκομιδή απορριμμάτων και ανακύκλωσης που πρέπει να προσφέρει ο Δήμος μας απρόσκοπτα.
Επηρεάζουν άμεσα αυτό που λέγεται «φέρουσα ικανότητα» του τόπου μας.